- Γρηγόριος ο Φωτιστής
- (257 – 332). Πατριάρχης Μεγάλης Αρμενίας. Ήταν γιος του Ανάκ, ανώτατου αξιωματούχου της Μεγάλης Αρμενίας και δολοφόνου (με την υποκίνηση των Περσών) του βασιλιά της Αρμενίας Κουσαρό. Πριν ανακηρυχθεί πατριάρχης Μεγάλης Αρμενίας, σπούδασε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας, όπου συνδέθηκε με τον Τηριδάτη, φυγάδα στη ρωμαϊκή επικράτεια και γιο του δολοφονημένου βασιλιά Κουσαρό. Όταν ο Τηριδάτης αποκαταστάθηκε στον θρόνο της Μεγάλης Αρμενίας, ο Γ., που στην Καισάρεια είχε γίνει χριστιανός και είχε χειροτονηθεί πρεσβύτερος, ανέλαβε τον εκχριστιανισμό της χώρας. Ύστερα από σκληρούς αγώνες ο Γ. κατόρθωσε να κάνει την Αρμενία μεγάλο χριστιανικό κέντρο που ακτινοβολούσε έντονα στις γειτονικές περιοχές (Περσία, Μηδία, Ασσυρία κλπ.). Προς τιμήν του ο Ιωσήφ ο υμνογράφος συνέθεσε κανόνα. Η μνήμη του Γ. γιορτάζεται στις 30 Σεπτεμβρίου.
Dictionary of Greek. 2013.